Γνωρίζαμε ή μάλλον βιώναμε και παλιότερα, πριν την κρίση, τα χαμηλά μεροκάματα, τις απλήρωτες υπερωρίες, αργίες, νυχτερινά, τα μισά ή καθόλου ένσημα, τα ανύπαρκτα δώρα και επιδόματα. Σήμερα σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί μία χωρίς προηγούμενη υποτίμηση της εργασίας μας, με μεροκάματα που όλο και περισσότερο πέφτουν, μείωση ή και κόψιμο των ενσήμων για όσες/ους ασφαλίζονταν, «συμπίεση του εργασιακού κόστους» που μεταφράζεται σε περικοπή των πόστων και των ωρών με εντατικοποίηση της εργασίας για όσες και όσους μένουν ή και έξτρα εργασίες (πχ λάντζα, καθάρισμα), ατομικές συμβάσεις για τους «τυχερούς» που δουλεύουν με σύμβαση, μεροκάματα που δεν καταβάλλονται με την υπόσχεση της πληρωμής σε κάποιο αβέβαιο μέλλον και η λίστα συνεχίζεται.
Ωστόσο ενδεχομένως να υπάρχουν και πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Για παράδειγμα, είναι αμφίβολο αν μας λένε κάτι οι λέξεις «μετενέργεια», «κλαδικές συμβάσεις», «ΕΓΣΣΕ1». Στην πραγματικότητα, η «μετάφραση» των παραπάνω λέξεων με όρους υλικής πραγματικότητας είναι η εξής: στον κλάδο του επισιτισμού, αλλά και σε μια σειρά από άλλους κλάδους, τα αφεντικά πλέον δεν υποχρεώνονται να πληρώνουν πάνω από το βασικό μισθό και ο οποίος από 12/2/2012 έχει μειωθεί δραματικά. Κι αυτό γιατί τα αφεντικά του κλάδου μας κατήγγειλαν τη συλλογική σύμβαση που ίσχυε το Μάη του 2012. Αλλά ακόμα κι αυτός ο βασικός μισθός-ξεφτίλα είναι υπό «συζήτηση». Κι όταν λέμε συζήτηση, εννοούμε ότι από 1 Απρίλη θα αποφασίζει μόνος του ο υπουργός εργασίας για το ύψος του ή για να ακριβολογούμε, την περαιτέρω μείωσή του.
Και τι πρακτικό αποτέλεσμα έχουν για εμάς αυτά; Ότι με λίγα λόγια στοιχίζουμε και φτηνά και νόμιμα. Ότι ακόμα και ο κλάδος του επισιτισμού, στα μπαρ, τα καφέ, τα ψητάδικα, τα εστιατόρια, που η εργατική νομοθεσία ακουγόταν σαν ανέκδοτο, που πάντα λειτουργούσε με όρους «πιάτσας», μπορεί πλέον νομότυπα να πληρώνει ακόμα χειρότερα! Δεν είναι άλλωστε τυχαίο για παράδειγμα, που σε αρκετά μαγαζιά, όπου συνάδελφοι/ισσες έχουν ζητήσει ασφάλιση, η εργοδοσία έχει προσπαθήσει να απαντήσει εκδικητικά με μετάβαση στο βασικό μισθό. Αντίθετα παλιότερα, που τα ένσημα και το ωρομίσθιο κόστιζαν παραπάνω, ήταν αφορμή για δημιουργία, απ’ την πλευρά των αφεντικών, ακόμη πιο επιβαρυμένων συνθηκών εργασίας, με μειώσεις μεροκάματων, άσχημες συμπεριφορές, επιπλέον υποχρεώσεις εν ώρα εργασίας ή ακόμη και απόλυση.
Και αυτό μας φέρνει σε μια διαπίστωση: ότι η λογική της καταγγελίας στην επιθεώρηση εργασίας, όταν θέλαμε να διεκδικήσουμε δεδουλευμένα από το μαγαζί, δυσκολεύει όλο και περισσότερο σήμερα. Όχι μόνο γιατί οι δικαιοδοσίες της επιθεώρησης εργασίας έχουν μειωθεί δραστικά (όταν δεν έχουν και τα αφεντικά μας τα «κονέ» τους εκεί), αφού οι εργοδότες ουσιαστικά δεν υποχρεώνονται από αυτήν να «συμμορφωθούν» και να πληρώσουν. Αλλά και επειδή αυτή η ίδια η «νόμιμη» οδός για διεκδίκηση δε φτάνει, αφού είναι οι ίδιοι οι νόμοι που ευνοούν τα αφεντικά μας και μας κάνουν όλο και πιο φτηνούς/ες και αναλώσιμους/ες.
Άρα λοιπόν; Πρέπει να μείνουμε ευχαριστημένοι/ες με όσα και για όσο μας δίνουν; Ή να καταλάβουμε ότι αυτή η κατάσταση δεν πρόκειται να σταματήσει αν δεν αγωνιστούμε οι ίδιες/οι; Καμιά αυταπάτη βέβαια δεν τρέφουμε πως η κηρυσσόμενη από τη ΓΣΕΕ απεργία της 20/2, ενάντια στο τσάκισμα δεκάδων κλαδικών συμβάσεων και την αναθεώρηση του βασικού μισθού, μπορεί να αντιστρέψει την πολύπλευρη επίθεση που βιώνουμε. Πόσο μάλλον για μας, τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στον κλάδο του επισιτισμού που η επισφαλειοποίηση της εργασίας μας αποτελεί την κυρίαρχη συνθήκη εδώ και χρόνια. Ωστόσο, διακρίνουμε στις γενικές απεργίες τη δυνατότητα να συναντηθούμε με τις συναδέλφισσες και τους συναδέλφους μας, να επικοινωνήσουμε και να σταθούμε αλληλέγγυοι σε εργατικούς αγώνες που εξελίσσονται εντός και εκτός των χώρων εργασίας μας, να οργανώσουμε συλλογικούς τρόπους αντίστασης στην ολοένα και αυξανόμενη υποβάθμιση των ζωών μας.
Τώρα περισσότερο από ποτέ, που οι απεργίες εργαζομένων κηρύσσονται παράνομες (ναυτεργάτες, μετρό) και οι απεργοί απειλούνται με διώξεις, συλλήψεις και εν τέλει επιτάσσονται, τώρα που ο ρόλος της επιθεώρησης εργασίας περιθωριοποιείται ακόμη περισσότερο και το λοκ άουτ2 επιστρέφει, τώρα που η ΓΣΕΕ όχι μόνο δεν στέκεται έμπρακτα στο πλευρό των εργαζομένων απεργών του μετρό (μη) κηρύσσοντας γενική απεργία αλλά συμμετέχει κι όλας στη θέσμιση νέων εργασιακών γκρίζων ζωνών όπως η περίφημη κοινωφελής εργασία3, τώρα λοιπόν νιώθουμε πως μόνο οι συλλογικοί αγώνες των ‘από τα κάτω’ θα μπορούσαν να αποτρέψουν τους εκφοβισμούς των αφεντικών και την περαιτέρω κατάργηση των όποιων εργασιακών δικαιωμάτων μας έχουν απομείνει. Και ένα από αυτά είναι η απεργία.
Στα πλαίσια λοιπόν της πειθάρχησης όλων όσων αντιστέκονται ενάντια στην ομαλότητα και στη νομιμότητα της εξαθλίωσης -εργασιακής και μη-, ένα νήμα συνδέει τα κοινωνικά κομμάτια που χαρακτηρίζονται «άνομα»: από τις οροθετικές και τους μετανάστες/ριες, μέχρι τις καταλήψεις και τους συλλογικούς αγώνες εργαζομένων, αυτό της γενικευμένης καταστολής. Σε αυτά τα πλαίσια αντιλαμβανόμαστε και την επίθεση στο μέσο της απεργίας (αυστηροποίηση όρων κήρυξης και δικαίωμα ανταπεργίας στα αφεντικά), στη δυνατότητα μας δηλαδή να ασκούμε συλλογικά πίεση για τους όρους εργασίας μας. Και ως τέτοια θα την υπερασπιστούμε, καθώς έχουμε δει κλαδικές απεργίες και συλλογικούς αγώνες εργαζομένων να διασφαλίζουν καταβολές δεδουλευμένων, όπως στα Blé στη Θεσσαλονίκη, αλλά και να αποτρέπουν μειώσεις μισθών/ωρών εργασίας, όπως στην Pizza Fan Κυψέλης μετά από παρέμβαση του σωματείου βάσης ΣΒΕΟΔ, απολύσεις, όπως στo Banquet, επιβολή του κατώτατου βασικού μισθού έναντι των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπως στην Pizza Fan Ιωαννίνων μετά από κινητοποιήσεις του σωματείου βάσης ΣΒΕΔΙ· με λίγα λόγια, συλλογικούς εργατικούς αγώνες να κερδίζουν.
———————————————————————————————————
Συγκέντρωση-πορεία: Καμάρα, 10:00
και απεργιακή κουζίνα, Μόδη 1, 15:00
1 Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας
2 Το προσωρινό κλείσιμο μιας επιχείρησης από τον εργοδότη ως αντίδραση σε απεργία των εργαζομένων, το οποίο προς το παρόν απαγορεύεται, άσχετα αν στην πράξη το έχουμε δει να συμβαίνει.
3 Τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας είναι προγράμματα για ανέργους οι οποίοι εργάζονται με 5μηνες συμβάσεις, εντατικά, ελαστικά, συχνά απλήρωτοι και χωρίς δικαίωμα άδειας και απεργίας. Εκτός από διάφορες ΜΚΟ που «νοικιάζουν» τους παραπάνω εργαζόμενους στο κράτος με το αζημίωτο του 5%, ένας από τους εργοδότες είναι και ο οργανισμός ΙΝΕ της ΓΣΕΕ!